by OTT (over the top) là dịch vụ chạy trên nền IP và sử dụng trên hạ tầng của các nhà cung cấp dịch vụ mà không thuộc sự quản lý của các nhà cung cấp dịch vụ đó. Lợi ích có nhiều song nguy cơ mà OTT đem lại cũng không hề nhỏ…
Thời gian gần đây, đặc biệt là từ cuối năm 2012 đến nay, thị trường Việt Nam được chứng kiến sự ra mắt ồ ạt của rất nhiều ứng dụng OTT cho phép gọi điện, nhắn tin miễn như WhatsApp, Viber, WeChat, KakaoTalk, Line, Zalo…
(Ảnh minh hoạ)
Theo các chuyên gia viễn thông, VoIP và truyền hình trên Internet có thể coi là những dịch vụ OTT đầu tiên nhưng chủ yếu sử dụng trên điện thoại cố định và máy tính. Khi hạ tầng băng rộng di động phát triển mạnh, cùng với giá thành thiết bị đầu cuối thông minh ngày càng thấp thì các dịch vụ OTT mới như gọi điện thoại di động và nhắn tin qua Internet càng phát triển mạnh. Do vậy, nó có tác động nhất định vào sự phát triển của thị trường dịch vụ viễn thông.
Nghiên cứu của các chuyên gia cho hay, nguy cơ các dịch vụ OTT của các doanh nghiệp sở hữu phần mềm (cả trong và ngoài nước) chiếm phần lớn doanh thu từ những dịch vụ viễn thông cơ bản là nhắn tin, gọi điện.
Đặc biệt, khi chất lượng cuộc gọi OTT được nâng cao, tiệm cận với chất lượng cuộc gọi di động truyền thống sẽ khiến doanh nghiệp viễn thông trong khi phải đầu tư rất lớn cho hạ tầng viễn thông mà không có doanh thu tại các dịch vụ cơ bản chủ yếu, trong khi phí dịch vụ, doanh thu quảng cáo (nếu có) sẽ lại chỉ chi cho bên sở hữu dịch vụ OTT. Trên thực tế, tình trạng này xảy ra không chỉ ở Việt Nam mà còn với tất cả các nước trên thế giới.
Tuy nhiên, nguy cơ này hoàn toàn có thể được “hoá giải” khi có cách quản lý tốt. Theo ông Phạm Hồng Hải - Cục trưởng Cục Viễn thông, đối với dịch vụ OTT, nếu có cách quản lý tốt, thì không những tiếp tục quá trình mở cửa cạnh tranh mà còn mang lại nhiều lợi ích cho người sử dụng. Nguy cơ đáng lo ngại hơn khi dịch vụ OTT nở rộ là vấn đề về hạ tầng.
Theo phân tích của các chuyên gia, khi lưu lượng sử dụng OTT tăng cao, phần mềm cung cấp thêm các chức năng như tải nhạc, xem phim trực tuyến, gửi nhận file dung lượng cao sẽ gây tắc nghẽn băng thông 3G của nhà mạng. Và một nguy cơ không kém phần quan trọng khác đó là vấn đề an ninh mạng. Các phần mềm OTT về nguyên tắc có thể cài thêm các chức năng theo dõi vị trí người sử dụng, kiểm soát toàn bộ dữ liệu trong điện thoại, danh bạ, tin nhắn hoặc nghiêm trọng hơn là phá hoại phần mềm của máy điện thoại.
Hiền Mai