by Tollund Man - Bí ẩn xác ướp 2.400 năm tuổi vẫn mỉm cười dù bị treo cổ chết
Có khá nhiều xác ướp dạng như thế này được tìm thấy, điểm chung của chúng là đều được tự nhiên bảo toàn khá nguyên vẹn dù trải qua thời gian hơn 2.000 năm.
Đầu tháng 5 năm 1950, một gia đình ở Đan Mạch đang đào bới than bùn để làm nhiên liệu thì bất ngờ phát hiện một cơ thể người. Đó là một người đàn ông, đang co ro cuộn tròn với sợi dây quấn quanh cổ. Nhưng điều ngạc nhiên nhất là biểu hiện kỳ lạ trên khuôn mặt anh ta.
Lo sợ người đàn ông này có thể là nạn nhân của một vụ giết người, họ đã gọi cảnh sát ngay lập tức. Gia đình trên cũng chia sẻ rằng họ đã tìm thấy cơ thể ở độ sâu khoảng 2,5 mét (8 feet) dưới lòng đất.
Toullund Man - Xác ướp bùn nổi tiếng nhất thế giới
Bên phía cảnh sát nhanh chóng nhận ra đây không phải là nạn nhân của một vụ phạm tội gần đây mà quy mô của nó bí ẩn hơn, cổ xưa hơn rất nhiều. Họ kêu gọi một nhà khảo cổ để khai quật phần còn lại.
Người đàn ông đã chết được đặt biệt danh là Tollund Man để vinh danh một ngôi làng gần đó. Cơ thể anh ta được bảo quản tốt đến mức trông như thể anh ta vừa mới qua đời gần đây. Nhưng trên thực tế, Tollund Man đã 2.400 tuổi!
Trong gần 70 năm kể từ khi phát hiện ra cái xác ướp bùn đó, Tollund Man trở thành một trong những bí ẩn lớn nhất thế giới, nó khiến các nhà khoa học trở nên vô cùng bận rộn khi cố gắng giải quyết các câu hỏi xung quanh cái xác.
Tollund Man được coi là xác ướp bùn nổi tiếng nhất thế giới (số 5)
Đặc biệt hơn thế nữa là việc anh ta không đơn độc, hàng trăm xác ướp bùn - xác chết tự nhiên của con người đã được tìm thấy trong những khu vực đầm lầy tích tụ than bùn ở khắp châu Âu. Rất nhiều trong số đó đã bị chết vì gặp phải bạo lực, đôi khi vì nhiều nguyên nhân khác.
Bí ẩn những cái xác được chôn bởi "quan tài tự nhiên"
Những chiếc xác ướp bùn luôn ẩn chứa những bí mật to lớn dù cho chúng đã trải qua hàng ngàn năm lịch sử. Điểm đặc biệt nhất của chúng chính là sự nguyên vẹn dù đã trải qua những khoảng thời gian rất dài.
Lý giải điều này, các nhà khoa học cho biết, bùn không giống các loại đất ngập nước khác, chúng có tính axit cao, thêm vào đó là hàm lượng dinh dưỡng và cả oxy rất thấp, hầu như không có bất cứ loài thực vật nào ngoài rêu sphagnum có thể phát triển tại đây. Các loài vi sinh vật cũng khó mà tồn tại được trong môi trường như thế.
Hàm lượng oxy thấp và axit cao làm cho bùn trở thành một cỗ quan tài tự nhiên tuyệt vời, có khả năng bảo tồn cơ thể đáng kinh ngạc. Nó giúp cho vi khuẩn, nấm và côn trùng không xâm hại cơ thể, bảo quản tốt các mô mềm, như da và các cơ quan nội tạng...
Vì vậy nên những cái xác tồn tại được qua hàng nghìn năm nhưng vẫn giữ nguyên dáng vẻ, nét mặt, ngoại hình bên ngoài.
Nhiều chuyên gia xem Tollund Man là xác ướp bùn ngoạn mục nhất từng được phát hiện. "Anh ta nằm đó như đang ngủ, trông như có thể tỉnh dậy và nói chuyện với chúng tôi bất cứ lúc nào", Ole Nielsen, giám đốc Bảo tàng Silkeborg chia sẻ.
Điều khiến Tollund Man trở nên đặc biệt cũng ở chính nét mặt của anh ta. Nhìn vào đó người ta thấy được sự điềm nhiên, tĩnh tại không chút lo âu trái với nguyên nhân mà các nhà khoa học đưa ra: Bị treo cổ.
Các bác sĩ ước tính người đàn ông này khoảng 40 tuổi khi qua đời. Sau khi cơ thể được khai quật, đầu và chân phải của ông đã được gỡ bỏ và bảo quản về mặt hóa học, và phần còn lại của cơ thể được cho phép để khô.
Các nhà khoa học cũng xác định được xác ướp bùn nổi tiếng này
sống cách đây hàng ngàn năm trước, trong Thời kỳ đồ sắt.
Nhiều mâu thuẫn nảy sinh khi hầu hết con người trong thời kỳ này thường được hỏa táng, vậy tại sao Tollund Man lại "được" chôn cất trong bùn? Một số nhà sử học nghi ngờ rằng ông ta và các thân thể khác có thể là nạn nhân của một cuộc hiến tế hoặc bị xử tử như tội phạm...
Ngoài ra, những xác ướp bùn nổi tiếng khác có thể kể đến như: Yde Girl, Bocksten, Lindow, chiến binh Alken Enge... Nhưng Tollund Man vẫn là hiện vật được bảo quản hoàn mỹ nhất dù cho đến tận bây giờ vẫn chưa ai đưa ra được câu trả lời rõ ràng về xuất thân, cái chết (đầy bạo lực), cuộc sống...
Xác minh xác ướp bùn bí ẩn
Gần đây, các nhà khoa học tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Đan Mạch đã lấy mẫu từ xương đùi và bụng của xác ướp và cố gắng trích xuất DNA. Họ muốn so sánh tài liệu di truyền của Tollund Man với các mẫu từ thời kỳ đồ sắt khác.
Từ đó, cố gắng tìm hiểu xem ông ta đến từ đâu, liệu sẽ một gã địa phương hay người di cư từ một nơi khác?
Nhưng thật không may, nồng độ axit trong lớp bùn có thể ngăn chặn vi sinh vật xâm thực, bảo tồn các mô mềm, nội tạng nhưng cũng gây ra tác hại lớn khi có xu hướng phá hủy DNA. Các vật liệu di truyền của Tollund Man đã bị phân mảnh một cách vô vọng, và các nhà khoa học không thể ghép chúng lại với nhau.
Windeby Man - Một xác ướp bùn khác cũng được bảo quản khá nguyên vẹn.
Trên thực tế, có một cách khác có thể xác định DNA khi lấy mẫu ở những bộ phận dày nhất như xương ở gần gốc sọ nhưng các nhà khoa học lại muốn tránh việc khoan vào hộp sọ của xác ướp được bảo tồn tự nhiên gần như hoàn hảo.
Đến năm 2002, họ thực hiện một phương pháp khác để cố gắng tìm ra câu trả lời cho những vướng mắc của mình. Các chuyên gia đã đưa Tollund Man đến một bệnh viện ở Aarhus gần đó để chụp CT.
Ảnh quét sử dụng tia X để tạo ra hình ảnh 3 chiều của bên trong cơ thể. Họ cho phép các nhà quản lý bảo tàng tạo ra các bản sao kỹ thuật số của khuôn mặt, hộp sọ và bàn chân của xác ướp để nghiên cứu thêm.
Ngoài ra, một phần chân của Tollund Man cũng được đưa đến Pháp. Ở đó, Philippe Charlier,
một bác sĩ và nhà khoa học pháp y tại Đại học Versailles Saint-Quentin, đã tiến hành quét chi tiết chúng.
Việc này cung cấp thêm nhiều chi tiết quan trọng về mạch máu và các cấu trúc bên trong khác. Charlier cũng tìm thấy những vết sẹo nhỏ trên chân, có thể vào thời kỳ bấy giờ Tollund Man thường đi chân đất.
Chia sẻ về Tollund Man, Charlier cho biết: "Anh ấy được bảo quản tốt đến nỗi đôi khi tôi quên rằng việc mình đang làm là khảo cổ học và gần như trở thành một bác sĩ đang kiểm tra bệnh nhân vậy".
Các nhà khoa học vẫn đang cố gắng hết sức để tìm hiểu xem xác ướp bùn của những người đàn ông, phụ nữ và trẻ em này, đặc biệt Tollund Man là ai và làm thế nào họ bị chôn trong chính những ngôi mộ bùn rêu đó.
Tham khảo nhiều nguồn: Eskify, History, Scholastic, Historicmysteries, Smithsonianmag