by Đất Nước Mến Yêu - Chùa Thầy
_____________________________________
Chùa thầy tên chữ là Thiên Phúc Tự, được xây dựng từ đời vua Lý Nhân Tông (1072) dựa vào thế núi Phật Tích gồm chùa Hạ, chùa Trung và chùa Thượng.
Đây là nơi tu hành của vị cao tăng danh tiếng Từ Đạo Hạnh. Chùa Thượng có 3 pho tượng diễn tả 3 "kiếp sống" của thiền sư. Chính giữa là tượng thiền sư đã thành Phật. Bên phải là tượng thiền sư thoát xác đầu thai vào cung cấm trở thành vua Lý Thần Tông (1128 - 1138). Còn bên trái là tượng toàn thân bằng gỗ bạch đàn đặt trong khám sơn son thiếp vàng lộng lẫy, có rèm che phủ. Hai bên chùa là Hành lang đặt tượng 18 vị La Hán. Phía sau là gác chuông treo quả chuông đúc từ đời Lý.
Phía trước bên trái Chùa trong ngọn Long Đầu, kế tiếp là đầm Long Chiếu (ao rồng), ở giữa có Thủy Đình là "sân khấu" múa rối nước. Hai nhịp cầu gỗ có mái che kiểu thượng gia hạ kiều (trên nhà dưới cầu) có tên là Nhật Tiên và Nguyệt Tiên do trạng Bùng Phùng Khắc Khoan xây vào năm 1062. Cầu Nhật Tiên dẫn vào đền Tam Phú. Qua cầu Nguyệt Tiên có đường nhỏ lên núi với bao huyền tích.
Động Phật Tích, còn gọi là hang Thánh Hóa, nằm phía sau chùa. Trong động có bàn thờ thần núi, có khe suối nhỏ, chảy qua "đầu Rồng". Ở đây còn có hang Cắc Cớ, hang Bò...Giữa động là vách đá cùng nhiều cột đá, có cổng thông lên trời hun hút, có lối xuống đất sâu thẳm - còn có nhiều bí ẩn chưa được khám phá.
Chùa Thầy nằm trong khung cảnh thiên nhiên núi non, hồ nước và nhiều hang động kỳ thú - một danh lam thắng cảnh ít nơi sánh kịp. Dến thăm chùa Thầy, ngoài thú leo núi lên đỉnh Chợ Trời (theo truyền thuyết nơi đây xưa kia các tiên trên trời xuống họp chợ, đánh cờ vào các đêm trăng thanh, gió mát), còn có dịp đốt đuốc, chèo thuyền vào thăm các hang động. Hàng năm chùa Thầy mở hội từ ngày 5 đến ngày 7 tháng 3 âm lịch. Hội có ý nghĩa kỷ niệm ngày thiền sư Từ Đạo Hạnh hóa Phật để trở thành vua Lý Thần Tông ở kiếp sau.
HOÀNG CHU
