by Tục cả làng đổi vợ đổi chồng của bộ tộc Orochi
Việc qua đêm với vợ giả, chồng giả ngày đầu năm mới không làm người Orochi phiền lòng, vì đây là tập tục lâu đời của bộ tộc.
Orochi là dân tộc thiểu số sống tập trung ở huyện Sovetskaya Gavan và Vanino, thuộc phía tây vùng Siberi, Nga. Ngoài tên gọi Orochi, nhóm người này còn có tên khác là Nani, theo tiếng địa phương có nghĩa là “người bản địa”.
Những người Orochi tin rằng thế giới luôn đầy rẫy nguy hiểm đến từ kẻ thù, khí hậu khắc nghiệt, thiên tai và dịch bệnh. Do cộng đồng dân cư thưa thớt, nên người Orochi tìm đến sự che chở và bảo vệ của những thân nhân đã khuất ở thế giới bên kia hoặc nhờ tới sức mạnh của những đấng thần linh tối cao.
Người Orochi ở Nga.
Người Orochi cho rằng, tổ tiên trước đây của họ là động vật, vì vậy họ thờ Thần Hổ, Thần Gấu, ngoài ra còn thờ cả Thần Lửa và nhiều thần linh khác theo truyền thống lâu đời của dân tộc.
Bên cạnh việc theo tín ngưỡng đa thần để cầu xin sự may mắn và bình an, người Orochi cũng nghĩ ra nhiều cách để tránh những tai họa hoặc điềm gở mà họ cho rằng do ác quỷ mang tới.
Theo quan niệm của người Orochi, vận mệnh và cuộc sống của các gia đình nằm trong tay những vị thần và được họ quyết định trong từng năm. Thời điểm kết thúc năm cũ, bước sang năm mới cũng là lúc những vị thần định đoạt số phận của gia đình người Orochi trong một năm sắp tới.
Để tránh vận rủi đầu nằm, người Orochi đã nghĩ ra một phong tục, đó là tạo ra những cặp vợ chồng giả, để những cặp giả này sẽ hứng hết điều không may cho gia đình thật trong năm tới.
Quá trình này sẽ được chuẩn bị từ nhiều ngày trước khi bước sang năm mới. Tên của tất cả cặp vợ chồng người Orochi sống trong từng ngôi làng sẽ được tập hợp. Một hội đồng cấp làng được thành lập bao gồm những phụ nữ lớn tuổi. Điều đặc biệt là những phụ nữ này là người quá lứa, lỡ thì, không có chồng con. Chính họ sẽ chịu trách nhiệm tạo ra những cặp vợ chồng giả.
Sau khi có danh sách cặp vợ chồng trong làng, hội đồng phụ nữ độc thân sẽ xem xét và quyết định ghép đôi. Người chồng của gia đình này sẽ được lựa chọn để ghép với người vợ của một gia đình khác và tương tự, người vợ của anh ta cũng sẽ được ghép đôi với một người đàn ông khác. Việc ghép đôi được đảm bảo để những cặp năm nay không trùng lặp với những cặp của năm trước.
Khi những đôi mới được phân xong, hội đồng phụ nữ sẽ lên danh sách và đến từng gia đình để thông báo. Họ tìm gặp người chồng của mỗi gia đình và tận tay trao cho người chồng một mẩu giấy viết tên người phụ nữ làm vợ giả của anh ta.
Đồng thời, hội đồng phụ nữ cũng yêu cầu những người chồng phải giữ kín điều này cho đến đêm giao thừa. Trong khi đó, những người vợ không nhận được bất cứ thông báo nào từ phía hội đồng. Họ vẫn chăm chỉ dọn dẹp và trang hoàng nhà cửa để đón chào năm mới.
Một ngôi nhà trên núi của người Orochi.
Vào ngày cuối cùng của năm cũ, người vợ sẽ nấu những món ăn truyền thống ngon nhất dành cho gia đình. Họ cũng khoác lên mình những bộ trang phục lộng lẫy và trang điểm thật đẹp.
Trước thời khắc chuyển giao sang năm mới, người chồng sẽ thông báo cho người vợ của mình biết năm nay anh ta sẽ làm chồng giả của người phụ nữ nào trong làng. Sau khi thông báo, người chồng sẽ đi đón người vợ giả về nhà. Còn người vợ vẫn không hay biết chồng giả của mình năm nay là ai, cho đến khi có người đàn ông đến nhà đón chị đi.
Dù những cặp vợ chồng phải tạm xa nhau ngày đầu năm mới, nhưng điều đó không làm không khí trầm lắng. Ngược lại, việc đi đón những người vợ giả đã tạo thành một không khí sôi nổi, nhộn nhịp ở những ngôi làng của người Orochi. Sau khi trở về nhà, những cặp vợ chồng giả có thể ngồi hàn huyên tâm sự cho đến sáng hoặc có một đêm động phòng như những vợ chồng mới cưới.
Việc quan hệ tình dục giữa những cặp vợ chồng giả là không ép buộc, nhưng theo quan niệm của người Orochi, nó được hiểu ngầm là một điều đáng hoan nghênh. Người Orochi rất coi trọng gia đình và mối quan hệ vợ chồng hợp pháp. Tuy vậy, việc qua đêm với vợ giả, chồng giả ngày đầu năm mới không làm người Orochi phiền lòng, vì đây là một tập tục lâu đời của dân tộc.
Vào sáng hôm sau, những người vợ giả sẽ thức dậy và dọn dẹp ngôi nhà mà cô đã ở qua đêm. Dù trước đó, nữ chủ nhân thực sự đã dọn dẹp và trang hoàng ngôi nhà, nhưng việc dọn dẹp của người vợ giả ghi nhận vai trò và trách nhiệm của họ như những người vợ thực sự. Sau khi thu dọn, người vợ giả có thể trở về nhà với người chồng đích thực của mình.
Người Orochi tin rằng việc sống với nhau một ngày như vợ chồng của những đôi giả là cách thông minh nhất để đánh lừa ác quỷ. Nếu ác quỷ có gieo rắc bất kỳ tai họa nào xuống thì sẽ xảy đến với những cặp vợ chồng giả.
Trong khi đó, những cặp vợ chồng giả này chỉ tồn tại duy nhất trong một ngày, vì vậy mà tai họa cũng nhanh chóng biến mất. Còn những cặp vợ chồng thật, họ vẫn vui vẻ sống với nhau mà không phải chịu bất cứ điều đen đủi nào.
Những phụ nữ độc thân là người tạo ra những cặp để họ ở bên nhau, tuy nhiên chính họ lại phải chịu cảnh cô đơn ngày đầu năm. Mặc dù vậy, họ không lấy đó làm buồn mà còn tin rằng đã ít nhiều góp sức cho cộng đồng người Orochi.
Dù mỗi năm, những người đàn ông và phụ nữ Orochi lại qua đêm với một người lạ trong làng, song phong tục của người Orochi luôn được đánh giá là một phong tục đẹp và có nhiều giá trị về mặt tinh thần. Phong tục này cũng trở thành một nét văn hóa độc đáo của người Orochi, được những thế hệ người Orochi tiếp theo lưu giữ và truyền lại cho con cháu.
Theo VTC