by Chỉ còn một thời gian ngắn nữa, Microsoft sẽ ngừng hỗ trợ hệ điều hành Windows XP. Vậy làm sao để máy tính chạy Windows XP vẫn chạy an toàn?
Gần 30% PC kết nối Internet hiện vẫn chạy hệ điều hành Windows XP và các máy tính này vẫn hoạt động bình thường nhưng sẽ ngày càng nhiều lỗ hổng bảo mật bởi vì sẽ không còn nhận được các bản vá bảo mật, sửa lỗi… từ Microsoft cho nền tảng này.
Do đó, tốt nhất bạn nên nâng cấp phiên bản cao hơn Windows XP ngay từ bây giờ nếu có thể, nhưng nếu bạn không thể nâng cấp lên phiên bản cao hơn thì có thể thực hiện các hướng dẫn dưới đây để tự bảo vệ máy tính của chính mình.
Hiểu những rủi ro
Từ ngày 8/4/2014, Microsoft chính thức ngừng hỗ trợ Windows XP, tức là họ sẽ không cung cấp các bản vá bảo mật để bít các lỗ hổng nghiêm trọng xuất hiện trên phiên bản này. Do đó, những kẻ tấn công có thể lợi dụng lỗ hổng đó để xâm nhập máy tính của bạn.
Google và Mozilla sẽ tiếp tục hỗ trợ Chrome và Firefox (tương ứng) trên Windows XP cho đến khi nền tảng này chính thức “khai tử”.
Hầu hết các giải pháp diệt virus sẽ vẫn tiếp tục hỗ trợ Windows XP. Thậm chí phần mềm Microsoft Security Essentials sẽ hỗ trợ Windows XP cho đến ngày 14/7/2015. Công ty kiểm thử phần mềm diệt virus - AV-TEST đã hỏi 30 hãng phần mềm diệt virus khác nhau về kế hoạch hỗ trợ Windows XP của họ. Tất cả đều cam kết vẫn hỗ trợ Windows XP ít nhất là đến ngày 8/4/2015.
Do đó, bạn nên cập nhật phần mềm diệt virus thường xuyên để bảo vệ máy tính của mình.
Nếu bạn vẫn sử dụng Outlook Express, bạn nên ngừng sử dụng chúng ngay bây giờ. Nếu bạn yêu thích Outlook, bạn nên chuyển sang phiên bản Outlook đầy đủ, trong bộ Microsoft Office. Mozilla vẫn hỗ trợ Mozilla Thunderbird với các bản vá bảo mật và bạn có thể chỉ sử dụng dịch vụ email trên trình duyệt Chrome hoặc Firefox.
Microsoft cũng sẽ ngừng hỗ trợ Office 2013 vào ngày 8/4/2014. Nếu bạn vẫn sử dụng Office 2013 hoặc thậm chí tồi hơn là Office XP, bạn nên cập nhật lên phiên bản mới hơn, phiên bản hỗ trợ Office để cải thiện khả năng bảo mật.
Gỡ bỏ các phần mềm không an toàn
Các phần mềm plug-in Java đính kèm trình duyệt cực kỳ dễ bị khai thác trên bất kỳ hệ điều hành nào. Trừ khi bạn thực sự cần Java cho mục đích cụ thể, còn không bạn nên gỡ bỏ chúng. Nếu bạn cần chúng, bạn nên vô hiệu hóa và cập nhật bản mới nhất.
Các plug-in khác của trình duyệt cũng thường xuyên là mục tiêu tấn công của tin tặc. Điển hình như Adobe Flash và Adobe Reader, do đó bạn nên cập nhật chúng thường xuyên. Các phiên bản hiện đại sẽ tự động cập nhật nhưng các phiên bản cũ hơn thậm chí không kiểm tra các bản cập nhật. Nếu bạn không cần các ứng dụng đó, có lẽ bạn nên gỡ bỏ đi.
Để quét các phần mềm chưa được vá lỗ hổng trên máy tính, bạn có thể sử dụng công cụ Secunia PSI. Công cụ này sẽ quét hệ thống để phát hiện các vấn đề bảo mật. Bạn cũng có thể ghé thăm trang Plugin Check của Mozilla để xem các plug-in được cài đặt đã lỗi thời.
Ngắt kết nối mạng
Nếu bạn vẫn cần Windows XP để chạy một số ứng dụng kinh doanh quan trọng hoặc để tìm hiểu máy tính mà không cần sử dụng với phiên bản mới hơn của Windows. Nếu có thể, bạn nên ngắt kết nối Internet đi.
Đưa Windows XP vào máy ảo
Các máy ảo là một cách tuyệt vời để tiếp tục sử dụng phần mềm Windows XP trong khi cũng nâng cấp lên phiên bản mới hơn của Windows. Nhờ đó, bạn có thể chạy Windows XP trong một “không gian” bị cô lập thay vì chạy trực tiếp Windows XP. Windows 7 Professional cũng có chế độ Windows XP Mode cung cấp cho các doanh nghiệp và người dùng chuyên nghiệp khác khả năng dễ dàng thiết lập một máy ảo Windows XP mà không phải mua giấy phép (license) Windows XP.
Nếu bạn nâng cấp lên Windows 8 hoặc thậm chí Windows 7 Home, thì chế độ Windows XP Mode sẽ không có trong các phiên bản này. Nếu bạn thực sự muốn sử dụng Windows XP trong máy ảo, bạn sẽ phải có một bản sao Windows XP và sẽ cài đặt chúng vào trong máy ảo. Bạn không cần mua phần mềm ảo vì VirtualBox và VMware Player sẽ hoạt động khá tốt. Thiết bị cũng sẽ cho phép bạn chạy hầu hết các loại ứng dụng Windows XP.
Lưu ý rằng, Microsoft cũng ngừng hỗ trợ chế độ Windows XP Mode và Windows XP trên các thiết bị ảo từ ngày 8/4/2014. Tuy nhiên, nếu bạn chạy Windows XP trên chế độ ảo của các thiết bị cài phiên bản Windows cao hơn thì sẽ được an toàn hơn.
Gần 30% PC kết nối Internet hiện vẫn chạy hệ điều hành Windows XP và các máy tính này vẫn hoạt động bình thường nhưng sẽ ngày càng nhiều lỗ hổng bảo mật bởi vì sẽ không còn nhận được các bản vá bảo mật, sửa lỗi… từ Microsoft cho nền tảng này.
Do đó, tốt nhất bạn nên nâng cấp phiên bản cao hơn Windows XP ngay từ bây giờ nếu có thể, nhưng nếu bạn không thể nâng cấp lên phiên bản cao hơn thì có thể thực hiện các hướng dẫn dưới đây để tự bảo vệ máy tính của chính mình.
Hiểu những rủi ro
Từ ngày 8/4/2014, Microsoft chính thức ngừng hỗ trợ Windows XP, tức là họ sẽ không cung cấp các bản vá bảo mật để bít các lỗ hổng nghiêm trọng xuất hiện trên phiên bản này. Do đó, những kẻ tấn công có thể lợi dụng lỗ hổng đó để xâm nhập máy tính của bạn.
Các nhà phát triển phần mềm khác cũng sẽ ngừng hỗ trợ Windows XP, giống như họ không còn hỗ trợ Windows 98 trước đây. Do đó, Windows XP sẽ dần bị bỏ rơi và người dùng sẽ dần không tìm thấy những phần mềm còn hỗ trợ nền tảng này nữa.
Chọn phần mềm khôn ngoan
Nếu bạn sử dụng IE của Microsoft, bạn nên biết rằng, IE8 là phiên bản cao nhất tương thích với Windows XP nhưng cũng thuộc thế hệ cũ và sẽ không còn nhận được các bản vá bảo mật. Google Chrome sẽ tiếp tục hỗ trợ Windows XP ít nhất cho đến tháng 4/2015, trong khi Mozilla Firefox không có ý định ngừng hỗ trợ Windows XP. Vì vậy, bạn nên chuyển sang sử dụng Chrome hoặc Firefox thay vì IE để có được một trình duyệt an toàn và hiện đại hơn.
Chọn phần mềm khôn ngoan
Nếu bạn sử dụng IE của Microsoft, bạn nên biết rằng, IE8 là phiên bản cao nhất tương thích với Windows XP nhưng cũng thuộc thế hệ cũ và sẽ không còn nhận được các bản vá bảo mật. Google Chrome sẽ tiếp tục hỗ trợ Windows XP ít nhất cho đến tháng 4/2015, trong khi Mozilla Firefox không có ý định ngừng hỗ trợ Windows XP. Vì vậy, bạn nên chuyển sang sử dụng Chrome hoặc Firefox thay vì IE để có được một trình duyệt an toàn và hiện đại hơn.
Google và Mozilla sẽ tiếp tục hỗ trợ Chrome và Firefox (tương ứng) trên Windows XP cho đến khi nền tảng này chính thức “khai tử”.
Hầu hết các giải pháp diệt virus sẽ vẫn tiếp tục hỗ trợ Windows XP. Thậm chí phần mềm Microsoft Security Essentials sẽ hỗ trợ Windows XP cho đến ngày 14/7/2015. Công ty kiểm thử phần mềm diệt virus - AV-TEST đã hỏi 30 hãng phần mềm diệt virus khác nhau về kế hoạch hỗ trợ Windows XP của họ. Tất cả đều cam kết vẫn hỗ trợ Windows XP ít nhất là đến ngày 8/4/2015.
Do đó, bạn nên cập nhật phần mềm diệt virus thường xuyên để bảo vệ máy tính của mình.
Nếu bạn vẫn sử dụng Outlook Express, bạn nên ngừng sử dụng chúng ngay bây giờ. Nếu bạn yêu thích Outlook, bạn nên chuyển sang phiên bản Outlook đầy đủ, trong bộ Microsoft Office. Mozilla vẫn hỗ trợ Mozilla Thunderbird với các bản vá bảo mật và bạn có thể chỉ sử dụng dịch vụ email trên trình duyệt Chrome hoặc Firefox.
Microsoft cũng sẽ ngừng hỗ trợ Office 2013 vào ngày 8/4/2014. Nếu bạn vẫn sử dụng Office 2013 hoặc thậm chí tồi hơn là Office XP, bạn nên cập nhật lên phiên bản mới hơn, phiên bản hỗ trợ Office để cải thiện khả năng bảo mật.
Gỡ bỏ các phần mềm không an toàn
Các phần mềm plug-in Java đính kèm trình duyệt cực kỳ dễ bị khai thác trên bất kỳ hệ điều hành nào. Trừ khi bạn thực sự cần Java cho mục đích cụ thể, còn không bạn nên gỡ bỏ chúng. Nếu bạn cần chúng, bạn nên vô hiệu hóa và cập nhật bản mới nhất.
Các plug-in khác của trình duyệt cũng thường xuyên là mục tiêu tấn công của tin tặc. Điển hình như Adobe Flash và Adobe Reader, do đó bạn nên cập nhật chúng thường xuyên. Các phiên bản hiện đại sẽ tự động cập nhật nhưng các phiên bản cũ hơn thậm chí không kiểm tra các bản cập nhật. Nếu bạn không cần các ứng dụng đó, có lẽ bạn nên gỡ bỏ đi.
Để quét các phần mềm chưa được vá lỗ hổng trên máy tính, bạn có thể sử dụng công cụ Secunia PSI. Công cụ này sẽ quét hệ thống để phát hiện các vấn đề bảo mật. Bạn cũng có thể ghé thăm trang Plugin Check của Mozilla để xem các plug-in được cài đặt đã lỗi thời.
Ngắt kết nối mạng
Nếu bạn vẫn cần Windows XP để chạy một số ứng dụng kinh doanh quan trọng hoặc để tìm hiểu máy tính mà không cần sử dụng với phiên bản mới hơn của Windows. Nếu có thể, bạn nên ngắt kết nối Internet đi.
Đưa Windows XP vào máy ảo
Các máy ảo là một cách tuyệt vời để tiếp tục sử dụng phần mềm Windows XP trong khi cũng nâng cấp lên phiên bản mới hơn của Windows. Nhờ đó, bạn có thể chạy Windows XP trong một “không gian” bị cô lập thay vì chạy trực tiếp Windows XP. Windows 7 Professional cũng có chế độ Windows XP Mode cung cấp cho các doanh nghiệp và người dùng chuyên nghiệp khác khả năng dễ dàng thiết lập một máy ảo Windows XP mà không phải mua giấy phép (license) Windows XP.
Nếu bạn nâng cấp lên Windows 8 hoặc thậm chí Windows 7 Home, thì chế độ Windows XP Mode sẽ không có trong các phiên bản này. Nếu bạn thực sự muốn sử dụng Windows XP trong máy ảo, bạn sẽ phải có một bản sao Windows XP và sẽ cài đặt chúng vào trong máy ảo. Bạn không cần mua phần mềm ảo vì VirtualBox và VMware Player sẽ hoạt động khá tốt. Thiết bị cũng sẽ cho phép bạn chạy hầu hết các loại ứng dụng Windows XP.
Lưu ý rằng, Microsoft cũng ngừng hỗ trợ chế độ Windows XP Mode và Windows XP trên các thiết bị ảo từ ngày 8/4/2014. Tuy nhiên, nếu bạn chạy Windows XP trên chế độ ảo của các thiết bị cài phiên bản Windows cao hơn thì sẽ được an toàn hơn.
Tuệ Minh - (Theo PCW)